بررسی عوامل مدیریتی موثر بر تفاوت های عملکردی کشاورزان تولیدکننده سیر در استان همدان

سیر یکی از محصولات زراعی و نام آشنا در استان همدان است، محصولی که از نظر کمیت وکیفیت رتبه شاخص کشوری را به خود اختصاص داده است. در سال 1391 از حدود 10 هزار هکتار سطح زیر کشت این محصول در کشور، 2100 هکتار متعلق به استان همدان بود که تولیدی برابر 40 هزار تن داشته است. کشت سیر در اشتغال-زایی نقش مهمی دارد به طوری که در تولید آن عملیات مربوط به کاشت، وجین، آبیاری و برداشت محصول به وسیله نیروی کار انسانی انجام می گیرد. هم اکنون سیر همدان با مشکلات فراوانی روبرو است که برخی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند برای مثال می توان به بی برنامه گی در کشت، کاهش قیمت در زمان برداشت، بازاریابی و نبود صنایع بسته بندی مناسب مستقر در مراکز تولید محصول اشاره کرد، که عدم توجه به این موارد باعث بروز مشکلاتی از لحاظ اشتغال زایی و درآمد برای کشاورزان شده است. بنابراین توجه هر چه بیشتر به این محصول درآمدزا ضروری به نظر می رسد. هدف اصلی از این تحقیق بررسی عوامل مدیریتی موثر بر تفاوت های عملکردی کشاورزان تولیدکننده سیر در استان همدان می باشد. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل 163پرسشنامه در مناطق تحقیق در سال زراعی92-91 جمع آوری گردید. در این بررسی، جامعه ی تحقیق را بر اساس واحد های کشاورزی در مناطق مختلف تحقیق تقسیم بندی نموده سپس مناطق با استفاده از آزمون های آماری از لحاظ اجتماعی، اقتصادی، محیطی، فنی و مدیریتی مورد مقایسه قرار گرفته اند. نتایج نشان داد که مهم ترین متغیرهایی که بین سه منطقه دارای تفاوت معنی داری می باشند، متغیرهای سود ناخالص، هزینه های ثابت، سود خالص، دارایی ها، انتخاب کود بر اساس آزمون خاک، تعداد قطعات زمین، تعداد عملیات شخم، تعداد عملیات کود پاشی و تعداد عملیات سم پاشی می باشد. نتایج تجزیه و تحلیل مهارت های مدیریتی کشاورزان در مناطق تحقیق نشان داد که از لحاظ مهارت های برنامه ریزی، سازماندهی، مالی، اجرایی و ارتباطی کشاورزان در منطقه همدان و از لحاظ مهارت های تکنیکی و هدایت و کنترل کشاورزان در منطقه تویسرکان رتبه ی اول را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل مدیریت عوامل تولید در واحد کشاورزی در مناطق تحقیق نشان داد که از لحاظ مدیریت های بازاریابی و نیروی انسانی کشاورزان در منطقه تویسرکان و از لحاظ مدیریت های تولید و مالی کشاورزان در منطقه بهار رتبه ی اول را به خود اختصاص دادخ اند. جهت انجام این تحقیق از نرم افزارهای excel، spss و expert choice استفاده به عمل آمد.